Widok na dachy miasta Osnabrück

Wzrost liczby sukces­ji przedsię­bi­orstw we wschod­niej Westfa­lii i Bielefeld

Według badania Izby Przemysło­wo-Handlo­wej w Biele­feld sytuac­ja w zakre­sie sukces­ji przedsię­bi­orstw we Wschod­niej Westfa­lii jest mniej drama­ty­cz­na niż w innych częściach kraju związ­ko­wego. Tylko jedna czwar­ta wszyst­kich właści­cie­li firm w wieku powyżej 55 lat nie zajmo­wała się jeszc­ze tą kwestią. Z badania wynika natomi­ast, że około dwie trzecie wszyst­kich właści­cie­li firm w wieku powyżej 55 lat inten­syw­nie zajmo­wało się już sukces­ją swojej firmy. 

Czy to sprawia, że Wschod­nia Westfa­lia przyjem­nie różni się od wielu innych regionów w Niemc­zech? W innych miejs­cach promo­tor­zy bizne­su, polity­cy, bankier­zy i przedsię­bi­or­cy stoją przed proble­mem, który w dużej mierze pozosta­je niero­z­wią­za­ny. Równo­le­gle do niedo­boru wykwa­li­fi­kowanych pracow­ni­ków istnie­je również zagroże­nie ogólno­kra­jo­wym Brak przedsię­bi­or­ców. Dlate­go przyjr­załem się bliżej tym liczbom.

Z badania opubli­ko­wa­n­ego w tym samym czasie przez Izbę Przemysło­wo-Handlo­wą Nadre­nii Półno­c­nej-Westfa­lii wyłania się inny obraz. Według tego badania prawie 50% wszyst­kich właści­cie­li firm w NRW nie zajęło się jeszc­ze swoją sukces­ją. Spojr­ze­nie na najważ­nie­js­ze wyniki badań różnych izb przemysło­wo-handlo­wych i rzemieśl­nic­zych w całych Niemc­zech potwierd­za tę tendencję:

  • 1/3 wszyst­kich rzemieśl­ni­ków w okręgu Izby Rzemieśl­nic­zej w Osnabrück ma więcej niż 55 lat i w ciągu najbliżs­zych 10 lat czeka ich zmiana pokolenio­wa. Jest to około 3 000 przedsię­bi­orstw. (HWK Osnabrück, marzec 2017)
  • Do 20% wszyst­kich zakła­dów rzemieśl­nic­zych w Półno­c­nej Sakso­nii zosta­nie zamknię­tych z powodu braku następ­ców. (HWK Leipzig, marzec 2017)
  • 69% wszyst­kich badanych przedsię­bi­or­ców nie ma jeszc­ze żadnych rezerw. (IHK Regens­burg, wrzesień 2016)
  • 1.600 przedsię­bi­orstw w Kraju Saary stanie przed pytaniem o sukces­ję do 2021 roku. (Ofensy­wa Kraju Saary, czerwiec 2016)
  • 3.000 firm poszu­ku­je nowego szefa w ciągu najbliżs­zych pięciu lat. (IHK Upper Franco­nia, kwiecień 2016)

Z danych tych jasno wynika, że w najbliżs­zych latach regio­ny Niemiec czeka głębo­ka zmiana pokolenio­wa. Kohor­ty o najwyżs­zym wskaź­ni­ku urodzeń w Republi­ce Federal­nej Niemiec osiągną w najbliżs­zych latach wiek emery­tal­ny. Przedsię­bi­or­cy urodze­ni w latach pięćd­zie­sią­tych i sześćd­zie­sią­tych ubiegłe­go wieku będą musie­li zmier­zyć się z rozlic­ze­niem swojej spuściz­ny przedsię­bi­or­c­zej ze wzglę­du na wiek.

Wysoki udział sukces­ji firm rodzin­nych we wschod­niej Westfalii

Jedno­c­ześ­nie nie każde przedsię­bi­or­c­ze dziecko chce wejść w rodzin­no-wewnę­trz­ną sukces­ję. Przedsię­bi­or­cy zmusze­ni są więc do poszu­ki­wa­nia poten­c­jal­nych kandy­da­tów do sukces­ji poza rodziną. W niektórych sektor­ach, oprócz niedo­boru wykwa­li­fi­kowanych pracow­ni­ków, już teraz obser­wu­je­my niedo­bór przedsię­bi­or­ców: jest wysoce prawdo­po­d­ob­ne, że w najbliżs­zej przyszłości będzie więcej ofert bizne­so­wych niż następ­ców biznesowych.

Co zatem sprawia, że przedsię­bi­or­cy z okręgu izby Biele­feld są najwy­raź­niej znacz­nie lepiej przygo­to­wa­ni niż reszta kraju? Jedną z przyc­zyn może być wysoki udział sukces­ji przedsię­bi­orstw w rodzi­nie: około 70% wszyst­kich przedsię­bi­orstw we Wschod­niej Westfa­lii ma pozostać po przeka­za­niu w rękach rodzi­ny. W skali kraju udaje się to tylko 35 do 50% wszyst­kich firm. Tenden­c­ja jest nadal spadko­wa. Tylko około 17% wszyst­kich niemieckich firm rodzin­nych pozosta­je w rękach rodzi­ny przez więcej niż dwa pokolenia.

Z kolei głosy kryty­cz­ne wiązały­by wyjąt­ko­wo dobry wynik w zesta­wi­e­niu ogólno­pol­skim z ogólnie niską liczbą 300 przebad­anych przedsiębiorców.

Według Credit­re­form, w okręgu izby przemysło­wo-handlo­wej Biele­feld działa obecnie około 66.000 przedsię­bi­orstw. Spośród nich około 7.500 zalic­za się do klasy­cz­nych MŚP. Zatrud­nia­ją one od 10 do 100 osób i osiąga­ją obroty od 0,5 do 5 mln euro. Nieco ponad jedna trzecia wszyst­kich szefów ma więcej niż 57 lat. Jednak kadra zarząd­za­ją­ca w sumie 57% wszyst­kich przedsię­bi­orstw jest już stars­za niż 50 lat. Jest to wartość zbliżo­na do średniej krajo­wej wynos­zącej 58%.

Prowad­zi to do wnios­ku: Również w przyszłości znacz­nie wzroś­nie liczba sukces­ji przedsię­bi­orstw we Wschod­niej Westfalii.

Dlate­go też 3W sukces­ji przedsię­bi­orst­wa są szcze­gól­nie ważne dla wschod­nio­west­fals­kich przedsię­bi­or­ców: Wpowini­en Wan Wen zostać przeka­za­ny? Jest to szcze­gól­nie ważne, jeśli firma chce pozostać w rękach rodziny.

Sukces­ję firmy można zaplanować

Szcze­gól­nie dla przedsię­bi­or­ców rodzin­nych sukces­ja w rodzi­nie jest często emocjo­nal­nym wyzwa­niem i życio­wą decyz­ją. W końcu rodzice i dzieci spoty­ka­ją się w tym samym czasie w kontekście przedsię­bi­or­c­zości i rodzi­ny. W związ­ku z tym ta forma zmiany pokolenio­wej charak­tery­zu­je się szcze­gól­nie dużą liczbą przeszkód emocjo­nal­nych. Aby odpowied­nio wcześ­nie rozpoz­nać te przesz­ko­dy i uniknąć konflik­tów, warto dobrze zapla­no­wać sukces­ję przedsię­bi­orst­wa. Takie plano­wa­nie ma również pozytyw­ny wpływ na pomyśl­ne przeka­za­nie mająt­ku rodzin­n­ego następ­ne­mu pokoleniu.

Pomaga­ją w tym 3Ws sukces­ji bizne­su. Odpowia­da­jąc na te zasad­nic­ze pytania, w grę wchod­zą m.in. Sukces­ja firmy w przedsię­bi­orst­wie rodzin­nym bardziej natychmiast:

  • Czy firma powin­na być konty­nuo­wa­na w rodzi­nie czy poza nią?
  • Czy firma pozosta­nie własnością rodzi­ny i będzie zarządz­a­na przez dyrek­to­ra z zewnątrz?
  • Kiedy sprze­daż firmy jest wskazana?
  • Co należy zrobić w kontekście przygo­to­wa­nia sukces­ji przedsiębiorstwa?

Na te i inne pytania nie jest łatwo odpowied­zieć. Z tego powodu w przygo­to­wa­niu sukces­ji przedsię­bi­orstw we Wschod­niej Westfa­lii często uczest­nic­zą specja­liści. W ramach warsz­ta­tów sukce­sy­jnych specja­lis­ta odpowia­da na przykład na podsta­wo­we pytanie, czy rozwią­za­nie sukces­ji może nastąpić w rodzi­nie czy poza nią. Następ­nie inicju­je niezbęd­ne kroki.

Okazu­je się bowiem, że tylko dobrze przygo­to­wa­ne sukces­je firm odnio­są sukces w dłużs­zej perspektywie.

Wskazów­ki do dalszej lektury:

Badanie KERN na temat sukces­ji przedsię­bi­orstw w Niemc­zech 2020: dotkli­wy brak następ­ców zagraża przedsię­bi­orst­wom rodzinnym

Bezpłat­ny przewod­nik po sukces­ji przedsiębiorstw

Komen­tarz: Niero­z­wią­za­ne sprawy sukces­ji firm zagraża­ją nasze­mu dobrobytowi

Jedna trzecia wszyst­kich zakła­dów rzemieśl­nic­zych w oblic­zu sukces­ji w Grafschaft Bentheim

KfW - Anali­za: Sukces­ja przedsię­bi­orst­wa palącym proble­mem w MŚP

Koszty sukces­ji przedsię­bi­orst­wa lub fuzji i przejęć

Bezpłat­ne semina­ria inter­neto­we na temat sukces­ji przedsiębiorstw

Jak znaleźć renomo­wanych dorad­ców ds. sprze­daży firm?


Co odróż­nia sytuac­ję spadko­wą we wschod­niej Westfa­lii od tenden­c­ji w Niemc­zech?

W dużej części Niemiec, analo­gicz­nie do niedo­boru wykwa­li­fi­kowanych pracow­ni­ków, wystę­pu­je również duży niedo­bór przedsię­bi­or­ców. Na przykład, według badań przepro­wad­zonych przez Izby Przemysło­wo-Handlo­we, prawie 50% wszyst­kich właści­cie­li firm w wieku powyżej 55 lat w NRW nie zajęło się jeszc­ze sukces­ją. Z kolei we wschod­niej Westfa­lii, według badań Izby Przemysło­wo-Handlo­wej w Biele­feld, tylko jedna czwar­ta przedsię­bi­or­ców to uczyniła. Sytuac­ja jest podob­na w innych regio­nach. Według badań regio­nal­nych przepro­wad­zonych przez Izbę Przemysło­wo-Handlo­wą w Regens­bur­gu 69% wszyst­kich ankie­to­wanych przedsię­bi­or­ców nie poczy­niło jeszc­ze żadnych posta­nowień. Jednym z możli­wych powodów stosun­kowo spoko­j­nej sytuac­ji sukce­sy­j­nej w okręgu izbowym Biele­feld jest wysoki udział sukces­ji firm rodzin­nych w przedsię­bi­orst­wach wewnę­trz­nych. Zgodnie z tym, około 70% przedsię­bi­orstw we Wschod­niej Westfa­lii ma pozostać w rękach rodzin­nych. Dla porówna­nia, średnia krajo­wa wynosi tylko od 35 do 50% wszyst­kich firm. 

Jak zapla­no­wać udaną sukces­ję firmy?

3W są również szcze­gól­nie ważne dla wschod­nio­west­fals­kich przedsię­bi­or­ców: Wpowini­en Wan Wen zostać przeka­za­ny? W końcu sukces­ja w rodzi­nie jest często wyzwa­niem emocjo­nal­nym. Rodzice i dzieci spoty­ka­ją się tutaj zarów­no w kontekście przedsię­bi­or­c­zości, jak i rodzi­ny. Dlate­go pomoc­ne jest dokład­ne plano­wa­nie. W trakcie tego proce­su w przedsię­bi­orst­wach rodzin­nych pojawia­ją się kolej­ne pytania:
- Czy firma powin­na być konty­nuo­wa­na w rodzi­nie czy poza nią?
- Czy firma pozosta­nie własnością rodzi­ny i będzie zarządz­a­na przez dyrek­to­ra z zewną­trz?
- Kiedy sprze­daż firmy jest wskaz­a­na?
- Co należy zrobić w kontekście przygo­to­wa­nia sukces­ji przedsiębiorstwa?