MBO (management buy-out) odnosi się do przekazania firmy pracownikom tej samej firmy. Doświadczenie pokazuje, że oznacza to przede wszystkim sprzedaż przedsiębiorstwa dotychczasowemu kierownictwu. MBO odgrywa ważną rolę w sukcesji firm w małych i średnich przedsiębiorstwach (MŚP).
Szczególnie “wyrośnięte” firmy rodzinne są często sprzedawane dotychczasowemu kierownictwu. W szczególności przedsiębiorstwa rodzinne są często sprzedawane dotychczasowemu kierownictwu ze względu na brak odpowiednich lub chętnych następców z wewnątrz rodziny. W ten sposób zapewniona jest ciągłość przedsiębiorstwa i ciągłość jego zarządzania. Zaletą jest to, że kierownictwo firmy jest zaznajomione ze strukturami przedsiębiorstwa. Takie związanie osób działających często ułatwia negocjacje sprzedażowe. Z drugiej strony, problemy pojawiają się często w kontekście finansowania ceny zakupu, ponieważ potencjalni nabywcy mają zazwyczaj duże zapotrzebowanie na finansowanie zewnętrzne.
Menedżerowie muszą być przekonujący przy wykupie menedżerskim
Doświadczenie pokazuje, że pasja, zaangażowanie, autentyczność i pewna gotowość do podjęcia ryzyka ze strony poprzedniego kierownictwa są czynnikami decydującymi o tym, czy wykup menedżerski może zostać przeprowadzony z sukcesem. Od siły perswazji i opracowanej strategii zależy bowiem, czy finansowanie MBO lub poszukiwanie finansistów zakończy się sukcesem. Jest to jedno z największych wyzwań związanych z wykupami menedżerskimi. Podstawowym warunkiem udanego MBO są wystarczające środki finansowe dla przedsiębiorstwa oraz stabilny rozwój firmy.
Opcje finansowania przyszłego zarządzania
W przeciwieństwie do klasycznej sprzedaży przedsiębiorstwa, w której osoby trzecie występują jako nabywcy, w przypadku wykupu menedżerskiego udziały kupuje dotychczasowy zarząd. Dlatego potrzebne jest dobre doradztwo w celu ustanowienia trwałego finansowania. Konieczność pozyskania dodatkowego kapitału wynika z faktu, że przejmujący zarząd zazwyczaj nie posiada kapitału własnego niezbędnego do pełnego sfinansowania ceny nabycia. Poprzedni udziałowcy firmy, banki, firmy inwestycyjne lub biura rodzinne często wkraczają do akcji, aby wypełnić lukę finansową. Stopy procentowe dla takiego finansowania wzmacniającego kapitał własny są często wyższe niż w przypadku zwykłego kredytu bankowego. W miksie finansowym taki element zazwyczaj pomaga w uzyskaniu klasycznego kredytu bankowego.
Filary solidnego finansowania
Pod warunkiem, że byli udziałowcy są skłonni podjąć wysokie ryzyko, pożyczka dla przedsiębiorców jest najprostszym rodzajem finansowania. Raty na ten cel pochodzą zazwyczaj z zysków firmy.
Uwaga - bardzo często byli akcjonariusze pozwalają sobie na znaczący wpływ na ten proces, co z pewnością może prowadzić do konfliktów na tle przyszłego kierunku rozwoju firmy.
Jeżeli bank finansuje różnicę między ceną zakupu, kapitałem własnym menedżerów i pożyczką dla przedsiębiorcy, prowadzi to w praktyce do mniejszych strat frykcyjnych. W tej konstelacji jednak podporządkowanie kredytu przedsiębiorcy jest wymagane przez większość banków.
Innym realnym źródłem finansowania jest pozyskiwanie kapitału prywatnego. Może to trwale poprawić bazę kapitałową przedsiębiorstwa, szczególnie w interesie wiarygodności kredytowej. Prywatne spółki kapitałowe inwestują prawie wyłącznie w spółki nienotowane na giełdzie i dlatego stanowią ważne potencjalne źródło finansowania wykupów menedżerskich. W przeciwieństwie do banków, celem takich inwestycji jest, oprócz zwrotu z kapitału, uzyskanie aktywnego udziału w przygotowaniu lukratywnego wyjścia z inwestycji.
Wskazówki do dalszej lektury:
Przygotowanie do sukcesji firmy - 3 praktyczne wskazówki
Pułapki doradcze w procesie sukcesji biznesu
Sprzedaż firmy: Dlaczego czysta prowizja za sukces utrudnia udzielanie poważnych porad
Komentarz: Nierozwiązane sprawy sukcesji firm zagrażają naszemu dobrobytowi
Wywiad: Dobre przygotowanie sukcesji w rodzinie
6 praktycznych wskazówek dotyczących finansowania sukcesji firmy
Obraz: ©SBH / fotolia.com