Istniejące umowy w przypadku przejęcia przedsiębiorstwa mogą pociągać za sobą pułapki. Dzieje się tak dlatego, że ważne relacje przedsiębiorstwa - na przykład z klientami, dostawcami, pracownikami, wynajmującymi, licencjodawcami - są określane w umowach. Te stosunki umowne stanowią zazwyczaj znaczną część wartości przedsiębiorstwa.
Jeżeli w ramach przejęcia przedsiębiorstwa ma zostać osiągnięta nie tylko wartość likwidacyjna, to w ramach przygotowań do sprzedaży przedsiębiorstwa zaleca się dokładne przyjrzenie się istniejącym umowom dotyczącym sprzedaży przedsiębiorstwa i w razie potrzeby ich optymalizację. Ponadto zaleca się systematyczne zarządzanie umowami i zorganizowanie uporządkowanej archiwizacji umów.
Przestrzeganie klauzul dotyczących zmiany własności przy sprzedaży akcji
W przypadku share deal zmienia się jedynie własność tych udziałów; wszystkie umowy zawarte przez samą spółkę z osobami trzecimi pozostają zasadniczo niezmienione. Ważne są między innymi następujące aspekty:
- Czy wszystkie postanowienia umowy, w tym zmiany i uzupełnienia umowy, są udokumentowane i możliwe do odszukania?
- Czy wszystkie umowy są zgodne z obowiązującym prawem i orzecznictwem? W razie potrzeby należy skonsultować się z prawnikami. Dzieje się tak dlatego, że w przeciwnym razie kupujący mógłby znaleźć wady podczas dokładnego badania firmy (“due diligence”) i ewentualnie zakwestionować ich skuteczność.
- Czy umowy zakupu, umowy z klientami lub inne są standaryzowane? Często zdarzają się historycznie uwarunkowane, różne treści umów dla porównywalnych okoliczności. (Szeroka) standaryzacja umożliwia zwiększenie efektywności przedsiębiorstwa jeszcze przed sprzedażą.
- Na przykład, czy umowy zawierają prawa strony umowy do wypowiedzenia w przypadku zmiany właściciela, tzw. klauzule “change of control”? W takim przypadku nabycie może być mniej atrakcyjne dla nabywcy, ponieważ nie może on polegać na ciągłości przedmiotowych umów. W takim przypadku pomocne może być uzyskanie uprzedniej zgody na przeniesienie umów przy sprzedaży przedsiębiorstwa.
Istniejące umowy nie muszą być automatycznie przenoszone na nowych właścicieli w przypadku przejęcia przedsiębiorstwa
Jeżeli nabywca nabywa określone aktywa, takie jak maszyny, zapasy itp. w drodze sukcesji singularnej, umowy zawarte przez przedsiębiorstwo nie są automatycznie przenoszone w momencie sprzedaży przedsiębiorstwa. (asset deal), umowy zawarte przez przedsiębiorstwo nie są automatycznie przenoszone w momencie sprzedaży przedsiębiorstwa. W takich przypadkach przeniesienie umowy musi być wyraźnie uregulowane; w większości przypadków wymagana jest do tego również zgoda partnera umowy. W okresie poprzedzającym sprzedaż firmy, pomocne może być standardowe włączenie tej zgody na przeniesienie umowy do umów lub uzyskanie jej indywidualnie z wyprzedzeniem, aby zyskać na czasie w procesie sprzedaży.
Przeniesienie własności przedsiębiorstwa: Przestrzeganie umów zawartych z osobami trzecimi lub pracownikami
Szczególny przepis dotyczący ochrony pracowników zgodnie z § 613a BGB obowiązuje w przypadku, gdy przedsiębiorstwo lub jego część przechodzi na innego właściciela w drodze czynności prawnej. W takim przypadku jednostka przejmująca przejmuje prawa i obowiązki wynikające ze stosunków pracy istniejących w momencie przejęcia, a więc również umowy o pracę, chyba że zainteresowani pracownicy wyrażą sprzeciw.
Badanie due diligence dostawców w celu przyspieszenia procesu sprzedaży
W niektórych sytuacjach, jak np. w przypadku prowadzenia procesu ofertowego, wskazane jest, aby przedsiębiorca zebrał wszystkie istotne fakty, w tym istotne umowy, z wyprzedzeniem w data roomie, gdzie potencjalni nabywcy będą mogli przeprowadzić późniejsze due diligence. Takie badanie due diligence sprzedawcy wykracza daleko poza przygotowanie exposé firmy. Dzięki temu proces sprzedaży może być profesjonalnie zainicjowany i w razie potrzeby przyspieszony. Przy zakupie przedsiębiorstwa stwarza się równe szanse w zakresie dostępu do informacji dla wszystkich zatwierdzonych potencjalnych nabywców.
Wniosek
Dobre zarządzanie umowami opłaca się w obliczu zbliżającej się sprzedaży firmy. Może to ułatwić sprawny proces sprzedaży i zwiększyć cenę, którą można osiągnąć w sprzedaży firmy. Jednocześnie sprzedawca sygnalizuje wysoki stopień profesjonalizmu. Sprzedającym zaleca się zatem zajęcie się kwestiami umownymi w odpowiednim czasie przed sprzedażą. Dzieje się tak dlatego, że kupujący będzie starał się wykryć zagrożenia i zawrzeć odpowiednie zapisy w umowie kupna-sprzedaży przedsiębiorstwa.
Wskazówki do dalszej lektury:
Sprzedaż firmy budowlanej: Czy to się opłaca w czasach boomu budowlanego?
Bezpłatna lista kontrolna do uregulowania kwestii sukcesji przedsiębiorstw
Finansowanie sukcesji przedsiębiorstw
Wycena firmy zorientowana na wartość przedsiębiorstwa opłaca się przy sprzedaży firmy