Sukcesja firmy w czasach Covid-19 staje się coraz większym wyzwaniem

Sukces­ja firmy w czasach Covid-19 staje się coraz więks­zym wyzwaniem

Aktual­ny Monito­ring Sukces­ji MŚP prowad­zo­ny przez KFW od grudnia 2020 roku potwierd­za, że sukces­ja przedsię­bi­orstw sprawd­za się nawet w czasach kryzy­su, ale plano­wa­na sprze­daż firmy wcale nie staje się łatwie­js­za.
Skutecz­na sukces­ja firmy nigdy nie była codzi­en­nością. Szcze­gól­nie w obecnej KORONIE ? kryzys, przedsię­bi­or­cy chcący odnieść sukces, ale także poten­c­jal­ni nabyw­cy, stają przed zupeł­nie nowymi wyzwaniami.

Wzrost liczby wnios­ków o upadłość w I kwarta­le 2021 r.

Z aktual­n­ego badania niemieckiej giełdy gospodar­c­zej DUB ze stycz­nia 2021 r. wynika, że więks­zość ankie­to­wanych syndy­ków masy upadłościo­wej już w pierws­zym kwarta­le 2021 r. spodzie­wa się znacz­nie zwięks­zo­nej liczby wnios­ków o ogłosze­nie upadłości. Sklepy odzieżo­we Adlera były oczywiście tylko początkiem.

Webina­ri­um Nilsa Koerbe­ra


Sprze­daż firmy (M&A) bez ryzyka i utraty wartości

Obieca­ne dotac­je i kredy­ty pomos­to­we nie pomogą wielu firmom przetrwać obecn­ego kryzy­su. Może to również szybko dotknąć firmy z sektorów, które nie odczu­wa­ją jeszc­ze negatywnych skutków działa­nia KORONY. Nagłe, niespod­zie­wa­ne zaległości w płatnościach ze strony klien­tów i dostaw­ców mogą szybko dopro­wad­zić nawet pozor­nie zdrowe przedsię­bi­orst­wa do poważnych proble­mów z płynnością finansową. 

Zawiesze­nie obowiąz­ku złoże­nia wnios­ku o ogłosze­nie upadłości nie może zostać przedłużo­ne na stałe. Więks­zość eksper­tów, z który­mi przepro­wad­zo­no wywia­dy, jest bardzo scepty­cz­na wobec obecn­ego zawiesze­nia obowiąz­ku składa­nia dokumen­tów. Prowad­zi to do zakłócen­ia konku­ren­c­ji i w ostatecz­nym rozrach­un­ku nie ratuje przedsię­bi­orstw, które od dawna boryka­ją się z problemami.

Pomoc państ­wa ma wpływ na przyszłe projek­ty następcze

Już teraz staje się jasne, że w przypad­ku bieżą­cych projek­tów sukces­ji, ale także w przypad­ku plano­wanych w przyszłości sukces­ji przedsię­bi­orstw, pomoc pomos­to­wa i dotac­je przyz­na­ne w przes­złości dopro­wad­zą do poważnych proble­mów. Nikt nie jest w stanie dziś dokład­nie powied­zieć, czy przyz­na­ne środki nie zostały być może przyz­na­ne bezza­sad­nie (przynajm­niej z punktu widze­nia władz) i czy w którymś momen­cie nie zostaną odzyskane.

Prowad­zi to do znacz­nej niepew­ności przy ustala­niu ceny zakupu oraz do znacz­nie więks­ze­go podziału ryzyka po stronie sprze­da­ją­cych w przyszłości.

Połowa przedsię­bi­or­ców nie ma konkret­nych pomysłów na sukces­ję firmy i czas po niej. 

W poprzednich badaniach przepro­wad­zonych w ramach Panelu KfW SME w latach 2017-2019 było to tylko ok. 41-45 % wszyst­kich MŚP.

Przyc­zyną znacz­n­ego wzros­tu liczby “nieprzy­go­to­wanych przedsię­bi­or­ców” są ostre obawy o byt firmy w dobie kryzy­su, ale także coraz bardziej niepew­na przyszłość. Rozwój ten jest bezpoś­red­nio związa­ny z pierws­zym zamknięciem wiosną 2020 r. i prawdo­po­d­ob­nie zosta­nie jeszc­ze bardziej zaostr­z­o­ny przez obecne zamknięcie.

Znacz­nie zmnie­js­za­ją­ca się liczba spraw spadko­wych ? ogłosze­nia przedsię­bi­or­ców chętnych do sprze­daży na platfor­mie inter­neto­wej www.nexxt-change.de, giełda spadko­wa, potwierd­za­ją ten trend. W kwiet­niu 2020 roku zamieszc­zo­no o ponad 50 % mniej takich ogłoszeń niż w przecięt­nym miesiącu.

Rosnące prawdo­po­do­bieńst­wo zamknięcia przedsię­bi­orstw w związ­ku z kryzysem 

Obecne badanie pokazu­je również, że udział małych i średnich przedsię­bi­orstw planu­ją­cych sukces­ję spada z 39% do 31%, czyli o ponad 20%. Jedno­c­ześ­nie udział plano­wanych zamknięć wzras­ta z 14% do 17% respondentów.

Krótko­ter­mi­no­we potrze­by sukces­ji wzrasta­ją z powodu starzenia się społeczeństwa 

W związ­ku z tym znacz­nie wzras­ta nacisk na zorga­ni­zowa­nie sukces­ji własnej firmy. Z drugiej strony, wyraź­nie słabnie duch założy­ciel­ski młodych przedsię­bi­or­ców. 7% samych małych i średnich przedsię­bi­orstw, które poszu­ku­ją następ­cy w ciągu najbliżs­zych dwóch lat, to w sumie 260.000 firm.

Coraz rzadziej zdarza­ją się też sukces­je firm wewną­trz­rod­zin­nych. Groźba podat­ku od spadków może uniemoż­li­wić dzied­zic­ze­nie wewnątrzrodzinne. 

Podcz­as gdy pięć lat temu ponad 40% przedsię­bi­orstw było przeka­zy­wanych w ramach rodzi­ny, obecnie jest to tylko 34%. Jest to związa­ne ze zmiana­mi demogra­ficz­ny­mi, ponie­waż odchod­zące pokole­nie przedsię­bi­or­ców ma histo­rycz­nie mniej dzieci. Ponadto intere­sy zawodo­we i prywat­ne dzieci i pokolenia założy­ciel­s­kie­go często znacz­nie różnią się od interesów obecnych przedsiębiorców.

Ponadto obowią­zu­jące obecnie przepi­sy dotyc­zące zwolnień w zakre­sie wewną­trz­rod­zin­n­ego przen­o­sze­nia udziałów w przedsię­bi­orst­wach znacz­nie utrud­nia­ją plano­waną sukces­ję. W szcze­gól­ności, jeśli przedsię­bi­orst­wa są obecnie poważ­nie dotknię­te kryzy­sem CORONA, nie mogą już zagwa­ran­to­wać wymaga­nych sum wynagrod­zeń, aby uniknąć podat­ku od spadków. Praca w niepełnym wymiar­ze godzin nie jest brana pod uwagę przy oblic­za­niu sumy wynagrod­zeń. Polity­cy muszą pilnie popra­wić tę sytuac­ję! Należ­ny podatek spadko­wy jest obecnie dochod­zo­ny przez urzędy skarbo­we nawet w przypad­ku niewy­pła­cal­ności, w razie potrze­by nawet przez właści­cie­li prywatnie.

Ryzyko finan­so­we i obciąże­nia rodzin­ne są często przesz­ko­dą w założe­niu firmy

Ryzyko finan­so­we dla nabyw­ców firm wzras­ta, ponie­waż skłon­ność banków do udziel­a­nia finan­so­wa­nia ma tenden­c­ję do zmnie­js­za­nia się w związ­ku z obecną sytuac­ją kryzy­so­wą. Nawet jeśli finan­so­wa­nie jest obieca­ne, nie jest ono przyz­na­wa­ne bez osobis­tych zabezpieczeń/gwarancji ze strony pokolenia następ­ców. Ponadto przecią­ga­ją się zobowią­za­nia finansowe.

Oczeku­je się również, że po fakty­cz­nym przeka­za­niu przedsię­bi­orst­wa zbywcy będą ponosić znacz­nie dłużs­zy i wyższy udział w ryzyku. Przyz­na­ne dotac­je i pomoc pomos­to­wa mogą, jak wskaza­no powyżej, prowad­zić do znacz­nych trudności w przyszłości.

Nikt nie może dziś powied­zieć, w jakim stopniu udzie­lo­na pomoc zosta­nie zrewi­do­wa­na i kto i kiedy będzie musiał zwrócić jaką pomoc. Prowad­zi to do wyraź­nie niepew­n­ego okreś­le­nia ceny zakupu.

Sukces­ja firmy, dobrze przygo­to­wa­na i w towar­zyst­wie eksper­tów, może zakońc­zyć się sukce­sem nawet w czasach kryzysu!

Potwierd­za to również aktual­ny program KfW ? Panel Mittel­stand. Wiele zleceń sukces­ji zawar­tych w ostat­nich miesią­cach dowod­zi, że nawet w czasach kryzy­su można znaleźć dobre rozwią­za­nia, które zadowolą zarów­no sprze­da­jące­go, jak i pokole­nie następ­ców. Nawet jeśli przygo­to­wa­nia powin­ny być o wiele dokład­nie­js­ze, a negoc­ja­c­je często dłużs­ze i bardziej inten­syw­ne, w końcu można wypra­co­wać trwałe rozwią­za­nia dla obu stron.

Ponie­waż przedsię­bi­or­cy są obecnie bardziej niż kiedy­kol­wiek zaangażo­wa­ni w codzi­en­ny biznes, staje się to jeszc­ze bardziej oczywis­te: Sukces­ja firmy nie jest sprawą codzienną.

W każdym razie należy odpowied­nio wcześ­nie skonkre­ty­zować wstęp­ne plany sukces­ji i przygo­to­wać przedsię­bi­orst­wo na kryzys. Proce­sy przeka­zy­wa­nia urząd­zeń trwają zatem zazwy­c­zaj dłużej. Przedsię­bi­or­cy chcący odnieść sukces powin­ni liczyć się z tym, że proces ten potrwa co najmniej 2-3 lata.

Wnioski dotyc­zące sukces­ji przedsiębiorstwa: 

Strona Proce­du­ra sprze­daży przedsię­bi­orst­wa w czasach korony nie stało się łatwie­js­ze. Zwłaszc­za w przypad­ku sprze­daży firmy bezpiec­zeńst­wo transak­c­ji ma pierw­s­zeńst­wo przed maksy­m­a­li­zac­ją ceny zakupu. 

Proces sprze­daży jest zwykle wydłuż­o­ny przez wiele impon­de­ra­bi­liów na rynku. Udział poprzednich właści­cie­li w przyszłym sukce­sie firmy jest obecnie regułą w wielu negoc­ja­c­jach sprze­dażo­wych przy ustala­niu ceny zakupu. Rozmo­wy o finan­so­wa­niu z insty­tuc­ja­mi kredy­to­wy­mi są znacz­nie bardziej długo­trwałe i trudnie­js­ze niż dotychczas.

Ale kryzys stwarza również możliwości.

Z doświad­c­z­onym “przedsię­bi­or­cą na pozio­mie oczu”, który doświad­c­zył i kształ­to­wał sukces­ję, można kształ­to­wać dobre sukces­je firm zarów­no w rodzi­nie, jak i poza nią, nawet w obecnym kryzy­sie CORONA. Co liczy się bardziej niż kiedy­kol­wiek: dobre przygo­to­wa­nie i wspar­cie są widocz­ny­mi czynni­ka­mi sukcesu.

Źródła:

KfW ? Panel MŚP 2017-2020 Numer 308, 17 grudnia 2020Sukces ? SME Monitor Ring 2020 dobrze przygo­to­wa­ny na kryzys ? Corona pogłę­bia wąskie gardło rozru­chu https://www.kfw.de/KfW-Konzern/KfW-Research/KfW-Mittelstandspanel.html

Niemie­cka Wymia­na Przedsię­bi­orstw DUB ? Badanie sytuac­ji w zakre­sie niewy­pła­cal­ności w Niemc­zech ? 13 stycz­nia 2020 r. https://www.dub.de/insolvenzboerse/insolvenz-und-konkurs/wann-beginnt-die-grosse-insolvenzwelle/

Obraz: Fotolia.com

WSKAZÓWKI do dalszej lektury: 

Szanse i wyzwa­nia, jakie stwarza Corona w kontekście zmiany pokoleniowej

Sprze­daż firmy - Jak zwięks­zyć wartość swojej firmy!

Jaki jest najleps­zy sposób na sprze­daż mojej firmy? Proces