KfW - Anali­za: Sukces­ja przedsię­bi­orst­wa palącym proble­mem w MŚP

W ramach aktual­n­ego panelu KfW SME Panel, państ­wo­wy bank wspie­ra­ją­cy KfW stwierd­ził, że sukces­ja przedsię­bi­orstw staje się coraz bardziej palącym proble­mem w sektor­ze MŚP. Podcz­as gdy przed trzema laty “tylko” 530.000 małych i średnich przedsię­bi­orstw chciało zająć się sukces­ją firmy, to już ponad 620.000 firm w Niemc­zech szuka odpowied­nie­go następ­cy w ciągu najbliżs­zych trzech lat. Odsetek niemieckich przedsię­bi­or­ców rodzin­nych poszu­ku­ją­cych rozwią­zań dla swojej firmy wzrósł tym samym do 17%. Trzy lata temu liczba ta wynosiła jeszc­ze 14 %.

Alarmu­jące dane dla gospo­dar­ki narodo­wej, polity­ki gospodar­c­zej oraz małych i średnich przedsiębiorstw.

Po raz kolej­ny staje się jasne, że sukces­ja przedsię­bi­orstw w sektor­ze MŚP jest czymś, co dotyc­zy każde­go niemieckie­go właści­cie­la firmy rodzin­nej. Nie można zacząć wystar­c­za­ją­co wcześ­nie z opraco­wy­wa­niem pomysłów na przyszłą sukces­ję firmy. Z badania wynika jednak, że nawet połowa (42%) zainte­re­so­wanych firm, które mają zostać przeka­za­ne w ciągu najbliżs­zych trzech lat, nie zajmu­je się obecnie proce­sem sukces­ji. Z naszej codzi­en­nej pracy konsul­tin­gowej wiemy dwie rzeczy:

1. Przygo­to­wa­nie zawodo­weDobrze przygo­to­wa­na sukces­ja firmy odpowia­da na jak najwięcej pytań z wyprzedze­niem dla kupujące­go i jego banku. Dobre exposé i zgodna z rynkiem wycena firmy to bardzo pomoc­ne instru­men­ty w poszu­ki­wa­niu następ­cy w czasach niedo­boru wykwa­li­fi­kowanych pracow­ni­ków i przedsię­bi­or­ców. Pozytywnym efektem ubocz­nym jest optymal­ne przygo­to­wa­nie się przeka­zu­jące­go przedsię­bi­or­cy do nadchod­zą­cych negocjacji.
2. Udane Sukces­ja firmy w małych i średnich przedsię­bi­orst­wach wymaga czasu: Liczy­my się z tym, że średnio będzie to od 2 do 4 lat. Czasa­mi jest to szybs­ze. Czasa­mi jednak sukces­ja firmy może trwać znacz­nie dłużej niż pięć lat. Przeka­za­nie przedsię­bi­orst­wa może również nie powieść się w ostat­niej chwili.

Złożo­no­ść i czaso­chłon­ność proce­su sukces­ji często niedoceniane

Dlate­go w każdym przypad­ku wskaza­ne jest skorzysta­nie z profes­jo­nal­n­ego wspar­cia w tym tak istot­nym dla firmy temacie. Poza codzi­en­ny­mi sprawa­mi, profes­jo­nal­ne i obiecu­jące poszu­ki­wa­nie następ­cy jest właści­wie niemoż­li­we do zrealizowania.

Ponad połowa MŚP planu­je sukces­ję w rodzinie

Prawdą jest, że ponad 50 % zainte­re­so­wanych przedsię­bi­or­ców nadal twierd­zi, że chce rozwią­zać kwestię sukces­ji przedsię­bi­orst­wa w ramach rodzi­ny. Ale i tu istnie­ją wyraź­ne przesz­ko­dy, których należy unikać. Często to właśnie proble­my komuni­ka­cy­j­ne lub proble­my z kwali­fi­ka­c­ja­mi następ­n­ego pokolenia prowad­zą do tego, że zmiana pokolenio­wa w rodzi­nie nie przebie­ga bezpro­ble­mo­wo. Również w tym przypad­ku z pomocą wyszko­lo­n­ego media­tora bizne­so­wego można zainic­jo­wać uczci­wy, kompe­tent­nie zarząd­za­ny proces przeka­za­nia przedsiębiorstwa.

Mimo że liczba poten­c­jal­nych następ­ców firm od lat spada, ponad połowa badanych firm ma w planach tylko jedną opcję przeka­za­nia przedsię­bi­orst­wa. Na tle rozwo­ju demogra­ficz­n­ego pojawia się tu poważ­ny problem: coraz trudniej znaleźć odpowied­nie­go kandy­da­ta do przejęcia firmy.

Liczba założy­cie­li (przej­mu­ją­cych) stale spada

Widocz­ne są również wyraź­ne zmiany na scenie start-upów. Podcz­as gdy liczba start-upów (przejęcie istnie­jącej firmy w przeci­wieńst­wie do założe­nia nowej) wynosiła jeszc­ze 200 000 w 2002 r., w 2015 r. była to już tylko jedna trzecia tej liczby - 62 000.

Zmiany cyfro­we i brak gotowości do inwes­ty­c­ji zagraża­ją sukcesji

Zmiany cyfro­we zwięks­za­ją również presję na przedsię­bi­or­ców, którzy w ciągu najbliżs­zych kilku lat będą dążyć do sukces­ji. Pytanie, czy dana inwes­ty­c­ja jest dziś jeszc­ze opłacal­na, czy też należy ją pozosta­wić poten­c­jal­ne­mu następ­cy, jest ważne tylko dla 13% badanych przedsię­bi­or­ców. Taka ocena może być bardzo myląca, ponie­waż przedsię­bi­orst­wo, które nie jest nasta­wio­ne na przyszłość, jest z gruntu trudnie­js­ze do przeka­za­nia następ­ne­mu pokoleniu.

Dziś innowac­je produk­to­we mają średnią żywot­ność tylko około 5 lat, podcz­as gdy jeszc­ze kilka lat temu było to nawet 15 lat. Aby móc sprostać wymaga­ni­om nowych rynków, nie można odpowied­nio wcześ­nie rozpo­c­ząć poszu­ki­wań i budowa­nia poten­c­jal­n­ego następ­cy dla swojej firmy.

Czynni­ki sukce­su udanej sukces­ji przedsiębiorstwa

Złożo­no­ść proce­su przeka­za­nia przedsię­bi­orst­wa znajdu­je również odzwier­cied­le­nie w czynni­kach sukce­su wymie­nianych przez samych przedsię­bi­or­ców w celu pomyśl­n­ego przepro­wad­ze­nia sukces­ji w MŚP:

Sukces­ja przedsię­bi­orstw w sektor­ze MŚP - trzeź­we wnioski

Prawie co piąte niemieckie MŚP (17%) planu­je do 2018 r. przeka­zać swoją firmę, co dotyc­zy ponad 620.000 MŚP. Z drugiej strony jest coraz mniej założy­cie­li i poten­c­jal­nych następ­ców. Tylko 42% z tych firm, które zamier­za­ją wprowad­zić rozwią­za­nie sukce­sy­j­ne do 2018 roku, w ogóle je do tej pory rozważało. W ten sposób niero­z­wią­za­ne sprawy sukces­ji przedsię­bi­orstw w MŚP zagraża­ją nie tylko poszc­ze­gól­nym firmom, ale także rozwo­jo­wi gospodar­c­ze­mu całych regionów i nasze­mu dobrobytowi.

Wskazów­ki do dalszej lektury:

Przygo­to­wa­nie do sukces­ji firmy - 3 prakty­cz­ne wskazówki

Pułap­ki dorad­c­ze w proce­sie sukces­ji biznesu

Sprze­daż firmy: Dlacze­go czysta prowiz­ja za sukces utrud­nia udziela­nie poważnych porad

Komen­tarz: Niero­z­wią­za­ne sprawy sukces­ji firm zagraża­ją nasze­mu dobrobytowi

Bezpłat­ne semina­ria inter­neto­we na temat sukces­ji przedsiębiorstw

Infor­mac­je o pracow­ni­kach podcz­as sprze­daży firmy