Pośrednik może odegrać ważną rolę w sprzedaży firmy. Z tego powodu w ostatnich latach w butikach i firmach doradczych zajmujących się fuzjami i przejęciami przyjął się termin “mediacja w transakcjach”. Tłem jest wykorzystanie mediacji w celu przeprowadzenia zrównoważonej transakcji. W niniejszym artykule omówiono możliwe obszary zastosowania mediatora w procesie transakcyjnym.
Zastosowanie klasyczne
Mediator może, w kontekście Transakcje korporacyjne można wykorzystać na dwa sposoby. Z jednej strony taki moderator może być wykorzystywany w sposób klasyczny, tj. w sensie procesu mediacji. Oznacza to, że pomiędzy stronami zaangażowanymi w proces fuzji i przejęć doszło już do konfliktu. Stronami niekoniecznie muszą być tylko kupujący i sprzedający. Konflikty regularnie pojawiają się między doradcami ds. fuzji i przejęć, takimi jak menedżerowie procesów fuzji i przejęć, doradcy podatkowi, audytorzy, prawnicy i klienci, a nawet między nimi samymi.
Stosowanie zapobiegawcze
Z drugiej strony, mediator może być również stosowany prewencyjnie. Jest to szczególnie przydatne w przypadku przejęć i sprzedaży firm.
Kim jest klient?
W tym kontekście jedno z kluczowych pytań dotyczących korzystania z usług mediatora dotyczy tego, w jaki sposób i przez kogo mediator jest zaangażowany w proces. Dla mediatora zadanie to może być sprytne, jak np. w przypadku mediacji wewnątrz firmy.
Butiki i firmy doradcze zajmujące się fuzjami i przejęciami
Zawsze jest to brane pod uwagę, gdy butik M&A zleca sprzedaż lub kupno, gdyż często powoływane są mniejsze firmy doradcze M&A, lub zleceniodawca chce zabezpieczyć realizację transakcji. Mediator jest zatem wyznaczany przez stronę postępowania w sprawach fuzji i przejęć. Jest to zatem rodzaj “sprytnego przypadku”.
Kupujący i sprzedający
Czy dwie główne strony, kupujący i sprzedający, mają wspólne zrozumienie umowy? Mediacja w zakresie sukcesji przedsiębiorstwa i postrzegają konflikt, w którym znaleźli się w ramach procesu fuzji i przejęć, jako okazję do zawarcia umowy kupna, mediator może być zlecony bezpośrednio przez te dwie strony.
Część procesu transakcyjnego
Trzecią opcją jest zaplanowanie i wycena mediatora od początku procesu przez firmę konsultingową M&A lub doradcę M&A, któremu zlecono przeprowadzenie transakcji. Można to zrobić prewencyjnie lub na wezwanie. W tym przypadku kupujący i sprzedający od początku procesu wiedzą o możliwości skorzystania z usług mediatora i mogą go uwzględnić w swoim harmonogramie.
Wymagania wobec mediatora
Wymagania stawiane mediatorowi zależą od sytuacji (sprawy) i zaangażowanych stron. Ponadto, w zależności od tematu konfliktu, mediatorowi stawiane są różne wymagania. Może to wynikać np. z określonego sektora lub niezbędnej wiedzy specjalistycznej. Istnieje jednak kilka wymogów, które mediator musi zasadniczo spełnić, aby móc z powodzeniem prowadzić mediację. O sukcesie mediacji można mówić tylko wtedy, gdy strony konfliktu dojdą do porozumienia. Definicja udanej mediacji zależy raczej od postawy mediatora. Można zatem uznać, że mediator przeprowadził udaną mediację, jeśli udało mu się kierować procesem, a tym samym posiada suwerenność procesową w mediacji.
Ustawa o mediacji
Ustawa o mediacji określa kilka wymogów o charakterze podstawowym. W §1 ust. 2 stanowi on wprost, że “mediator to niezależna i neutralna osoba bez uprawnień decyzyjnych, która prowadzi strony przez mediację”. Z tego wynikają pierwsze wymagania stawiane mediatorowi. Mediator musi być bezstronny i musi być w stanie kierować procesem. Ponadto, §2 ust. 3 MediationsG stanowi, że “wspiera on komunikację między stronami…”. Dobrze rozwinięte umiejętności komunikacyjne są zatem kolejnym wymogiem ustawy o mediacji.
Ustawa o mediacji gwarantuje również, że mediator musi przejść odpowiednie szkolenie, a także regularnie dokształcać się w tym zakresie.
Inne umiejętności
Z dala od prawa mediacyjnego mediatorzy zasilają szeregi doradców i trenerów, którzy jako wymagania jakościowe powinni wykazać się kompetencjami w zakresie osobowości, kompetencji zawodowych i dziedzinowych.
Kompetencje zawodowe przekazywane są w ramach szkoleń przewidzianych w ustawie o mediacji i często wzbogacane są o wiedzę z zakresu komunikacji, moderacji i psychologii. Kompetencje zawodowe i dziedzinowe są szczegółowo analizowane w następnej części.
Decydującym i podstawowym wymogiem stawianym mediatorowi jest nie tylko wyszkolona technika, ale przede wszystkim postawa. Mediatorzy nie powinni więc być wyłącznie teoretykami, ale raczej posiadać doświadczenie praktyczne i życiowe, tak aby byli postrzegani przez mediatorów jako szanowane autorytety. Wymagane są również umiejętności miękkie, takie jak cierpliwość, humor, empatia, autentyczność i kreatywność.
W kolejnym artykule przyjrzymy się bliżej szczególnym wymaganiom stawianym mediatorowi w transakcjach korporacyjnych.
Wskazówki do dalszej lektury:
Obszary konfliktu przy sprzedaży przedsiębiorstwa
Komentarz: Nierozwiązane sprawy sukcesji firm zagrażają naszemu dobrobytowi
Pułapki doradcze w procesie sukcesji biznesu
Sprzedaż firmy: Dlaczego czysta prowizja za sukces utrudnia udzielanie poważnych porad
5 najważniejszych elementów zestawu awaryjnego przedsiębiorcy
